Trút giạn lên trẻ con bằng đòn roi liệu có phải là cách dạy con?

"Ngày nay, phương pháp "đòn roi" không được khuyến khích dù là với bất cứ mục đích và lý do nào. Nhất là với hiện tại, trẻ em được dạy rằng các em được bảo vệ bởi Quyền Trẻ em, trong đó có Quyền được an toàn và quyền được bảo vệ. Tuy nhiên, quan điểm của nhất nhiều bậc phụ huynh vẫn cho rằng, sử dụng roi vọt là cách hiệu quả nhất để uốn nắn trẻ từ bé!??"

Suy cho kỹ, khi phải dùng đòn roi với các bé thì chính bản thân các bậc phụ huynh đã cho thấy sự bất lực của mình trong việc giáo dục con thơ". Nhất là ở Việt Nam, khi trẻ em bị một trận đòn thì chắc chắn bạn bè và các nhà xung quanh đều biết. Khi đó nỗi đau vì bị đánh cũng chưa chắc đã bằng cái đau vì cảm thấy mình xấu hổ, tủi nhục. Là cha mẹ ai cũng chẳng dạy con nên người, nhưng có muôn vàn cách dạy con mà không cần phải dùng đến roi vọt.

Nghiêm khắc không có nghĩa là sử dụng bạo lực. Tôn trọng thể xác cũng chính là tôn trọng về mặt tinh thần cho đứa bé. Dùng tình cảm, lời lẽ và các biện pháp xử phạt khác có thể lâu có kết quả hơn nhưng nó giúp trẻ em có tâm lý tốt hơn về tình thương, lòng bao dung và sự dịu dàng của người lớn.

Ta cần phân biệt trẻ phạm lỗi đó là do không biết, không hiểu hay là do cố tình. Và những lỗi mà trẻ phạm phải có thực sự nghiêm trọng đến mức phải dùng roi vọt không hay chỉ là sự trút giận của người lớn. Luôn luôn trong cách giáo dục trẻ, bậc phụ huynh cần cho trẻ hiểu rằng sự nghiêm khắc từ những kỷ luật đặt ra là mang lại lợi ích tốt nhất cho bé chứ không phải phục vụ ý muốn chủ quan của người lớn. 

Ngoài ra, có những vấn đề của trẻ mới nhìn tưởng là do trẻ lì lợm, ngang bướng. Nhưng thực ra là trẻ đang gặp vướng mắc trong sự phát triển về tâm lý và thậm chí là dấu hiệu bệnh lý. Vì vậy, bậc phụ huynh luôn phải gần gũi trẻ về mặt tình cảm để trẻ luôn cảm thấy an toàn, thấy mình được tôn trọng, yêu thương. Có khi trẻ hư là do bắt chước cách hành xử từ người lớn. Nếu người lớn không làm gương cho trẻ mà chỉ đánh trẻ thì trẻ sẽ không phục và từ đó có hành vi chống đối nặng nề hơn.

Đánh... cũng phải biết cách

Cha mẹ chỉ sử dụng sự trừng phạt thân thể(bất đắc dĩ) trong những trường hợp khẩn cấp, chẳng hạn khi trẻ làm điều gì đó khó kiểm soát, tự gây nguy hiểm cho bản thân như: nghịch lửa, chơi dao, sờ vào các thiết bị điện... Khi đó, nếu có đánh, ta cũng cần giải thích để trẻ hiểu rằng điều trẻ đã làm là rất nguy hiểm, và tất nhiên chỉ đánh vào những bộ phận không gây nguy hiểm trên cơ thể bé như: bàn tay hay mông. 

Không nên đánh trong trường hợp trẻ biếng ăn. Nếu đánh, khi tới bữa ăn trẻ sẽ sợ hãi và luôn có cảm giác ám ảnh. Không nên đánh nếu trẻ vô ý làm hư hỏng đồ đạc, bởi như vậy trẻ sẽ cảm thấy đồ đạc quan trọng hơn cả con người... Cần cho trẻ hiểu trẻ bị phạt bởi lỗi gì, chỉ có lỗi đó mới đáng bị phạt chứ không phải mọi việc trẻ làm đều bị "ăn đòn".

Cha mẹ cũng rất cần học cách làm sao để kiềm chế được cảm xúc, ngay cả khi phạt trẻ cũng vậy. Tuyệt đối không nên bộc phát sự nóng giận và không để cho trẻ cảm thấy bố mẹ đang trút sự giận dữ lên cơ thể của mình.

Mục đích của các bậc phụ huynh không phải là cho con một bài học nhớ đời về thể xác mà muốn nhắc con nhớ rằng hành động sai trái nào cũng sẽ có những hình phạt tương xứng, vì thế cần biết nghe lời, biết điểm dừng và nhìn ra cái sai của mình, bạn đừng nhắm mắt mà đòn roi với con... 

Nên muốn đe trẻ ngay khi trẻ có lỗi để trẻ nhớ, không nên dồn hay đánh không đúng lúc, hoặc quá giới hạn. Và bậc phụ huynh cần ghi nhớ rằng luôn luôn đi kèm việc đánh đòn với việc chỉ cho trẻ thấy những lỗi lầm của trẻ, phân tích nguyên nhân, hậu quả của những việc làm sai lầm ấy rồi đưa ra lời dạy bảo cương quyết. 

Trong quá trình đánh trẻ, cần hướng cho trẻ vào việc lắng nghe phân tích đúng sai chứ không quá tập trung vào những cái roi sắp giáng xuống thân xác trẻ khiến trẻ sợ hãi "thần hồn nát thần tính"...

Tốt nhất, hãy dạy bảo con cái bằng lời khuyên và những phương pháp giáo dục không đòn roi. Nhưng nếu bạn thấy rằng chỉ có đánh đòn mới có thể làm trẻ tốt hơn lên, thì bạn hãy thi hành việc này một cách thích hợp!